Trong bối cảnh nền kinh tế đang chững lại, Chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ đưa ra một vài biện pháp mới nhằm kiểm soát việc các doanh nghiệp trong nước đầu tư ra nước ngoài.
Thông tin trên RFI, Trung Quốc quyết định ngăn cấm đa số những dự án trên 10 tỷ USD và kiểm soát chặt chẽ những dự án trên 1 tỷ USD.
Lý do được nêu ra là để cứu trị giá đồng nhân dân tệ bị rơi xuống mức thấp nhất từ 8 năm nay, giảm 6% so với USD trong 10 tháng đầu năm 2016.
 |
| Trung Quốc dự kiến sẽ đưa ra một vài biện pháp mới nhằm kiểm soát việc các doanh nghiệp trong nước đầu tư ra nước ngoài. |
“Chính phủ xem xét và kiểm soát các dự án đầu tư ở nước ngoài theo luật pháp và quy định”, cơ quan phụ trách kế hoạch hóa kinh tế Nhà nước Trung Quốc thông báo chiều 28/11.
Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) của Hong Kong, Trung Quốc cũng dẫn một bản báo cáo của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) cho biết, chính quyền Bắc Kinh sẽ cấm hầu hết những kế hoạch đầu tư trên 10 tỷ USD.
“Trung Quốc cũng không hưởng ứng những dự án trên 1 tỷ USD không đúng theo chuyên môn của doanh nghiệp xin đầu tư”, nguồn tin cho hay.
Theo dự đoán, các biện pháp mới sẽ có hiệu lực cho đến hết năm 2017, trừ những dự án mang tầm chiến lược.
Trong khi đó, tờ Nhật báo phố Wall cũng dẫn lời các nguồn tin và tài liệu riêng cho biết, Quốc vụ viện Trung Quốc sẽ sớm đưa ra biện pháp nhằm xem xét và kiểm soát nghiêm ngặt các dự án đầu tư nước ngoài của các doanh nghiệp Trung Quốc.
Nhật báo phố Wall nhận định, quyết định của Bắc Kinh đến ngay giữa làn sóng mua bán, thâu tóm đang dâng cao của các công ty Trung Quốc. Điều này cho thấy nỗi sợ của Bắc Kinh về việc nguồn vốn chảy ra nước ngoài và đồng nhân dân tệ đang suy yếu.
Theo thống kê, trong 9 tháng đầu năm 2016, các khoản đầu tư nước ngoài của doanh nghiệp Trung Quốc đạt 145,9 tỷ USD, tăng 50% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý trong số đó là việc Tập đoàn Hóa chất Quốc gia Trung Quốc thúc đẩy các biện pháp mua lại Syngenta AG, một tập đoàn Thụy Sĩ chuyên sản xuất hóa chất công nghiệp với trị giá dự kiến khoảng 43 tỷ USD.
Trung Quốc làm cao?
Quyết định trên của Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh thời gian qua các doanh nghiệp nước này liên tục bị phương Tây từ chối hoặc hoãn triển khai các dự án.
Giới phân tích cho rằng ngoài việc kiểm soát nguồn vốn trong nước, động thái của Bắc Kinh còn đang gửi đi những thông điệp tới các nước châu Âu. Chính quyền Trung Quốc dường như muốn tự nâng tầm của nước này cũng như dằn mặt các đối tác phương Tây.
Còn nhớ hồi tháng 8 vừa qua, Australia đã ra quyết định sơ bộ từ chối lời chào mua mạng lưới điện Ausgrid của nước này từ tỷ phú Hồng Kông Lý Gia Thành và tập đoàn điện lưới quốc doanh Trung Quốc State Grid of China.
 |
| Một dự án đầu tư nước ngoài của Trung Quốc bị từ chối |
Trong một thông báo gửi đến truyền thông ngày 11/8, Bộ trưởng Tài chính Australia - Scott Morrison cho rằng các lời chào mời đầu tư từ nhà thầu Hongkong và Trung Quốc “đi ngược với lợi ích quốc gia”. Do Ausgrid cung cấp dịch vụ cho cả các doanh nghiệp và chính phủ.
Ông cho biết các nhà thầu phải giải quyết được lo ngại này và nộp lại hồ sơ trước hạn chót 18/8.
Đầu năm 2016, chính Bộ trưởng Morrison cũng đã chặn vụ bán bãi chăn thả gia súc lớn nhất Australia cho một nhóm nhà đầu tư do Trung Quốc dẫn đầu, với lý do thương vụ có thể đi ngược lại lợi ích quốc gia của Australia.
Trước đó, hồi tháng 3/2016, Thủ tướng Thái Lan quyết định sẽ tự đầu tư thực hiện dự án đường sắt cao tốc từ Bangkok lên tỉnh Nakhon Ratchasima thay vì vay vốn từ Trung Quốc.
Trong khi đó, Indonesia vào cuối tháng 1 năm nay cũng thông báo tạm dừng thi công dự án đường sắt cao tốc giữa nước này với Trung Quốc.
Năm ngoái, Sri Lanka thông báo ngưng dự án bất động sản 1,5 tỷ USD và xem xét xử phạt Tổng công ty xây dựng công trình giao thông Trung Quốc (CCCC) vì các cáo buộc vi phạm luật pháp và gây tổn hại môi trường.
Dự án bị điều tra là dự án phát triển thành phố cảng Colombo với thiết kế có các trung tâm mua sắm, khu thể thao dưới nước, sân golf, khách sạn, căn hộ và bến du thuyền.
Tháng 2/2015, Bộ trưởng Năng lượng Philippines tuyên bố sẽ ngừng dự án Trung Quốc tham gia vận hành kinh doanh mạng lưới điện quốc gia của nước này do nguyên nhân an ninh quốc gia. Các kỹ sư Trung Quốc hiện đang làm việc tại mạng lưới điện quốc gia Philippines sẽ phải về nước.
Rõ ràng động thái trên của Bắc Kinh cũng đang khiến các nước phương Tây phải dè chừng. Nếu tiếp tục làm căng, khả năng các doanh nghiệp Trung Quốc chủ động hạn chế vốn ở thị trường nước ngoài sẽ xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Điều này đồng nghĩa với việc các nước châu Âu và phương Tây cũng sẽ bị ảnh hưởng, tác động nhất định.